Hỏi kỹ, kẻ thì mới ăn giỗ xong, người khác nói ba mới ráp xong chiếc xe máy, người khác nữa làm việc văn được thầy cho điểm cao. Thật giựt giải quán quân trong làng ăn. Lý tưởng là mộng nhưng phải đi đến thực tế.
Nó không phải của con người. Ông nói Ziegler cho biết mỗi năm ở Bá linh 25% sinh viên chơi bời trong các thanh lâu phải đi khám bác sĩ. Verlaine trong 15 phút họ thấy muốn thoát tục.
Nếu biết được tâm lý con người thì nhà giáo dục cứ bình tĩnh và cho đó là tự nhiên. Nếu bên kia cuộc sống có một quan tòa chí công thì sao. Tốn tiền cất học đường, trường thi mà chỉ lo khai trí thì rồi cũng sẽ tốn tiền cất nhà ngục, nhà thương điên, nhà thương bịnh dương mai hay trại giáo hóa.
Trong (L'âme de l'dolescent) P. Bạn đang ngạc nhiên? Tôi cũng còn ngạc nhiên khi viết cho bạn đây. Thành ra khi bàn về tật ích kỷ, ưa độc đoán tôi nói với dè dặt.
Họ ngó qua ngó lại, ngó quần ngó áo, vuốt tóc, coi giày, sửa cà vạt, nhìn bàn tay, rờ cổ áo. Đến khi hay được miệng hùm nọc rắn thì thân liễu còn gì. Họ không giản lược, hời hợt đâu mà họ đơn sơ hiểu theo nghĩa triết lý.
Họ đem tình yếu ấy hiến cho Thượng đế và nhân loại: thế là họ đi tu, tu vì tận hiến, vì muốn hy sinh, giúp ích chớ không vì trốn đời ích kỷ. Hoặc là người ta thực hiện nó hoặc phủ nhận nó mà sống độc thân, thanh khiết. Họ cũng ngang dọc vậy, cũng lỗ mãng vậy nhưng trước những công việc nghiêm trang họ cảm thấy mình bé yếu ngu dốt, bất tài, vô đức.
Những yếu tố thu hút ái tình của họ là hình dáng thướt tha. Bây giờ họ thích cô độc. Bạn phải có lý tưởng, điều đó chắc rồi.
Họ tấn công thẳng tay hết. Đã hăng hái thì hiếu động. Họ coi tấm lòng trinh bạch của bao bạn gái là miếng đất thí nghiệm ái tình của họ.
Chắc con không biết? Có lẽ con yêu mẹ lắm nhưng con yêu trong thinh lặng, còn mẹ yêu con yêu vừa trầm mặc vừa bao nhiêu lo lắng săn sóc nhất là khi con gần ra đời. Còn sự giáo dục con cái chọn nghề cho chúng nữa. Mà muốn bạn để ý ái tình ấy theo đà sinh lý phát triển trong cơ thể bạn trai ngày một tăng cường độ.
Có một số bạn trai mất bản sắc thành thực lo trao diện thân thể, nô lệ cho ăn mặc. Vô phước thay bạn gái nào trao thân đổi phận cho họ, đời hôn nhân sẽ là đời lên mốc. Sự phát triển sinh lý của bạn trai từ lối họ 12 đến hai mười mấy tuổi là sự phát triển ngó thấy và gây ảnh hưởng mạnh mẽ trên con người tâm lý của họ.