Thị quan đã gỡ trong ký ức họ từ trước những đường cong của lông mày, chiều dài của mũi sọc dừa, làn môi mỏng, sóng mắt long lanh như nước mùa thu, thì gặp bạn gái nào hơi hợp nhãn họ tưởng bạn gái ấy có đủ các điển trên. Chắc chắn khi nghe bạn trai phân tích bản chất ái tình của bạn trai như trên bạn dư biết chúng tôi chỉ nói thứ ái tình tự nhiên, thứ ái tình chưa chịu ảnh hưởng của lý trí, ý chí và giáo dục. Cách chung thì trong gia đình, cha để mẹ giữ tiền.
Nhưng ta phải biết kính trọng thân thể vì trong đó tinh thần hoạt động và nhất là nó làm cung điện của Thượng đế ngụ. Nếu thiếu óc khiêm nhu và dè dặt họ có thể cao hứng cho các bậc lão thành là hũ lậu, các kẻ đương hoạt động là lầm đường, người đồng niên với họ là tư lự, giai cấp nhỏ hơn họ là ngây thơ. Lịch sử đi vòng tròn.
Họ ngủ ngon một phần lớn nhờ tâm thần chưa bị căng thẳng, kích thích vì những sụ nhiêu khê, phiền toái ở đời. Vậy tôi nói thành thực. Gia đình có bạn, người ta khỏi gặp những bóng ma đen tối của hiểu lầm, thắc mắc, bất thuận.
Họ chỉ nỗ lực đóng kịch một chút thôi rồi họ cũng trở lại sống con người có vẻ khô lạt căn bản của mình. Có một điểm tâm lý sâu xa nầy là đối với người càng ruột thịt người ta càng ngại nhìn nhau, bàn tâm sự, mưu tính lý tưởng với nhau. Tiếng nói họ chưa kiềm hãm được.
Cái tật hứa ẩu mà thề bán mạng, thề lấy được là tật căn bản. Người ta thường bắt gặp họ một mình đứng cô đơn gần một dòng nước đang lững lờ trôi, hay thả hồn theo cánh bướm non để lo nghĩ về tương lai. Làm náo động lên trong tâm hồn họ một khối tình phức tạp hỗn độn mà yếu tố chánh là mến yêu, hối tiếc, uất ức, bất mãn.
Tôi hỏi em về tương lai em làm thinh, tôi hỏi thêm, em lắc đầu, tôi hỏi thêm nữa em khóc. Có lúc họ cũng náo động, nói tía lia, nhưng rồi lòng xao xuyến của họ đòi ngay sự thinh lặng. Dưới bóng mặt trời nầy, lòng nhỏ mọn,tính khả ố thì nhiều như trấu chớ những góc cạnh trân châu của tâm hồn bạn hy hữu lắm.
Ai không biết thì oán ghét họ thiên thu. Bản năng được làm thỏa mãn nhất vì mạnh bạo nhất dễ bị khêu gợi nhất là bản năng tính dục. Có khi võ lực nói lên ý chí mà có khi võ lực tỏ ra nhược chí.
Song rồi có lúc lòng họ nghe chơi vơi, các mộng đồ tan tành hết. Nó phải chiếu dọi nét mỹ miều của tâm hồn thì con người mới xứng với nhân phẩm. Thế là tuổi xanh, mầm tương lai của nhân loại, của quốc gia đang đi xuống mà không mấy ai có phương thế kiến hiệu để chận lại.
Bản năng yêu có nỗi dậy cũng chừng mực. Mất tình yêu họ nghe đau xót vì cô độc, vì thiếu sự bổ khuyết vào tâm hồn họ, bao nhiêu cực khổ của họ vì người yêu, bao nhiêu tốn kém của họ đổ ra để mua chuộc tình yêu. Chơi xong họ lên ăn hay đi ngủ thì ăn mạnh ngái khì khì chớ không nhớ cái gì cả, kể cả hồi nãy lùi khoai lên bị má đập cho đũa bếp.
Dĩ nhiên là bạn vẫn sáng suốt coi ái tình là phương thế để sinh con và xây dựng hạnh phúc cho gia đình với bạn đời của bạn, chớ bạn không coi ái tình là một đồ chơi. a) Tránh tội là thượng sách. Trong con người bạn trai có hai lực lượng kình chống nhau là lực lượng tinh thần và lự lượng tình cảm.